Literacka Nagroda Nobla za 2018 rok została przyznana polskiej pisarce – Oldze Tokarczuk. Podstawą przyznania nagrody była powieść „Bieguni” w niezwykły sposób poruszająca temat egzystencji człowieka. Przyznanie tej nagrody to wielka chwila dla współczesnej literatury polskiej – po raz pierwszy literacka Nagroda Nobla została przyznana prozaiczce.
Literacka Nagroda Nobla 2018/2019 – Polska
Jedyną Polką, której przed Olgą Tokarczuk przyznano literacką Nagrodę Nobla, była Wisława Szymborska (nagrodzona w 1996 roku). O ile jednak Tokarczuk doceniono za wielką prozę, o tyle Szymborskiej Komitet Noblowski przyznał nagrodę
„za poezję, która z ironiczną precyzją pozwala historycznemu i biologicznemu kontekstowi ukazać się we fragmentach ludzkiej rzeczywistości”.
Pozostałymi nagrodzonymi tym tytułem Polakami byli jedynie mężczyźni:
- Henryk Sienkiewicz (nagrodzony w 1905 roku),
- Władysław Reymont (nagrodzony w 1924 roku),
- Czesław Miłosz (nagrodzony w 1983 roku).
W 2019 roku do zaszczytnego grona wybitnych polskich literatów dołączyła właśnie Olga Tokarczuk. Nagrodę przyznano jej jednak za rok 2018, w którym to roku przyznawanie literackiego Nobla zostało chwilowo zawieszone.
Moment przyznawania nagród zbiegł się wtedy z wyciekiem informacji na temat molestowania seksualnego w środowisku Akademii Szwedzkiej i w celu wyciszenia sytuacji zdecydowano o wstrzymaniu wręczania literackich Nobli.
W 2019 przyznano zatem dwa Noble literackie – dla polskiej pisarki Olgi Tokarczuk za rok 2018 i dla Petera Handke’go za rok 2019.
Nobel dla Olgi Tokarczuk – opinie
Przyznanie literackiej Nagrody Nobla dla Olgi Tokarczuk wywołało ogromne poruszenie nie tylko w środowisku literackim, ale i w innych środowiskach, szczególnie politycznym.
Serdeczne gratulacje dla Pani Olgi Tokarczuk! Wielki dzień dla polskiej literatury. Kolejna polska pisarka, po poetce Wisławie Szymborskiej, otrzymuje literackiego Nobla. Brawo!
— Andrzej Duda (@AndrzejDuda) 10 października 2019
– napisał na Twitterze Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej.
Olga Tokarczuk laureatką Nagrody Nobla! Serdecznie gratuluję Pani Oldze wielkiego sukcesu i cieszę się, że polska literatura jest tak ceniona na całym świecie. To wspaniała wiadomość.
— Mateusz Morawiecki (@MorawieckiM) 10 października 2019
– skomentował w podobnym tonie Prezes Rady Ministrów Mateusz Morawiecki.
Nobel dla Olgi Tokarczuk – ile pieniędzy dostanie?
Nagroda Nobla w każdej dziedzinie, zgodnie z decyzją Akademii Noblowskiej, wynosi 9 mln szwedzkich koron. Zgodnie z obecnym kursem tej waluty (1 korona = 0,397 zł) Olga Tokarczuk dostanie zatem około 3,5 mln zł (dokładnie 3 568 062,17 zł) nagrody.
Wysokość tegorocznej nagrody do ostatniej chwili nie była pewna. W ubiegłym roku nie doszło do przyznania literackich nagród Nobla ze względu na skandal wokół członków Akademii Noblowskiej. Nagrody za ubiegły i obecny rok przyznano w roku 2019.
Tradycyjnie w sytuacji przyznawania nagrody więcej niż jednej osobie pula pieniędzy jest dzielona po równo. Istniała więc opcja, że w tym roku, z racji przyznawania nagrody jednocześnie dwóm osobom, każdy z literatów otrzyma jedynie 4,5 mln szwedzkich koron.
Poza nagrodą Olga Tokarczuk otrzyma również złoty medal oraz dyplom. Medal jest wykonany z 18-karatowego złota.
Nagroda wydaje się być ogromna, ale warto zaznaczyć, że niewielu laureatów dotychczas zdecydowało się na to, by wygrane pieniądze wykorzystać na własne potrzeby. Druga polska noblistka w dziedzinie literatury, Wisława Szymborska, pozostawiła po sobie praktycznie całą kwotę nagrody – 3,5 mln zł. Dzięki tym środkom utworzono fundację Wisławy Szymborskiej, z której środki przeznaczane są na opiekę nad spuścizną literacką poetki oraz na rzecz popularyzacji czytelnictwa, kultury literackiej oraz rodzimej twórczości.
Źródła:
https://www.svenskaakademien.se/en/press/the-swedish-academy-postpones-the-2018-nobel-prize-in-literature